Wszystko, co musisz wiedzieć na temat meczu o trzecie miejsce MŚ!
Mecz o trzecie miejsce jest nieodłącznym elementem każdej edycji mundialu począwszy od tego z 1930 roku, który miał miejsce w Urugwaju. W przeciwieństwie do UEFA, FIFA postanowiła zadbać o to, aby drużyny, które odpadły w półfinale, swoją przygodę z MŚ mogły zakończyć z medalem. Według wielu ekspertów takie spotkanie jest niepotrzebne, według innych wręcz przeciwnie. Faktem jest, że zdobycie brązowego krążka na mundialu jest dla teoretycznie słabszych drużyn możliwością zapisania się na kartach historii, czego mistrzostwa Europy nie gwarantują od 1984 roku.
Kto najczęściej grał, a kto najczęściej wygrywał?
Na przestrzeni dotychczasowych 20 turniejów w meczu o trzecie miejsce brały udział różne reprezentacje – bardzo często futbolowi potentaci, ale zdarzyły się również drużyny, których udział w przedostatnim starciu turnieju mistrzostw był raczej zaskoczeniem lub sensacją. Wśród najczęstszych bywalców w meczu o trzecie miejsce nie ma zaskoczenia, bo są to drużyny, które są wizytówką całych mistrzostw świata, a ich udział w turnieju jest niemal pewnikiem. Niemal, bo o ile Brazylia brała udział w każdym turnieju organizowanym przez FIFA, o tyle Niemcy (wcześniej RFN) opuścili dwie imprezy. I to właśnie nasi zachodni sąsiedzi są „weteranami” meczów pocieszenia, ponieważ uczestniczyli w nich aż pięciokrotnie. Pomimo większej ilości rozegranych turniejów Canarinhos zagrali w meczu o brązowy medal jeden raz mniej od swojego największego rywala na mistrzostwach świata. Wśród czołówki warto również wymienić tych, którzy w meczu o trzecie miejsce na imprezie organizowanej przez międzynarodową federację piłki nożnej zagrali trzykrotnie. W tym miejscu warto wyróżnić Urugwaj, Francję i Szwecję, ale ci pierwsi nie mają najlepszych wspomnień, ponieważ każdy z tych meczów zakończyli bez medalu.
Pełna lista drużyn, które grały w meczach o trzecie miejsce, wygląda następująco:
5 razy w meczu o trzecie miejsce – Niemcy (1934*, 1958, 1970, 2006, 2010).
4 – Brazylia (1938, 1974, 1978, 2014).
3 – Urugwaj (1954, 1970, 2010), Francja (1958, 1982, 1986), Szwecja (1938, 1950, 1994).
2 – Włochy (1978, 1990), Holandia (1998, 2014), Polska (1974, 1982), Austria (1934, 1954), Portugalia (1966, 2006), Jugosławia (1930, 1962).
1 – Anglia (1990), Hiszpania (1950), Stany Zjednoczone (1930), Chile (1962), Chorwacja (1998), Turcja (2002), ZSRR (1966), Belgia (1986), Bułgaria (1994), Korea Południowa (2002).
* pogrubione zostały lata, w których drużyna zdobyła brązowy medal.
Mecze o trzecie miejsce, które warto znać
Spotkanie, którego nie było
Podczas pierwszego mundialu w Urugwaju, czyli w 1930 roku, udział brało 13 zespołów z trzech konfederacji. Co ciekawe, jedną z drużyn była reprezentacja Stanów Zjednoczonych, która potęgą w piłce nożnej, albo raczej „soccerze”, nie była i nie jest. Niemniej jednak Jankesom udało się dojść do półfinału, ale ostatecznie polegli. To, co działo się później, jest jedną z ciekawszych historii dotyczących mistrzostw świata, bo różne źródła podają różne informacje.
Teoria 1: Mecz o trzecie miejsce się nie odbył, a brązowy medal przyznano USA na podstawie dotychczasowych wyników.
Teoria 2: Spotkanie o brązowy medal miało miejsce, a jego zwycięzcą została reprezentacja Jugosławii. Taki zapis widnieje w biuletynie FIFA z 1984 roku, a według informacji w nich zawartych Jugosławia wygrało tamto spotkanie odprawiając Stany Zjednoczone 3:1.
Teoria 3: Niektóre ze źródeł sugerują, że Jugosławia zrezygnowała w uczestnictwie w meczu o trzecie miejsce mistrzostw świata, a wszystko to za sprawą poziomu sędziowania półfinału z Urugwajem, w którym udział brała właśnie bałkańska reprezentacja.
Oficjalne stanowisko komitetu technicznego FIFA jest jasne: Stany Zjednoczone są brązowymi medalistami pierwszych mistrzostw świata, a decyzja został podjęta na zasadzie dotychczasowych meczów w mundialu, który odbywał się w Urugwaju. Od tamtego czasu międzynarodowa federacja piłki nożnej podaje taki rezultat, jednak w 2010 roku taką postawę skontrował syn Kosty Hadžiego, jednego z uczestników tamtego meczu. Uważa on, że rodzina przechowywała przez 80 lat brązowy medal tamtych mistrzostw, jednak ówczesna reprezentacja otrzymała tylko jeden egzemplarz takiego „trofeum”. To, czy medal jest autentyczny, nie zostało oficjalnie potwierdzone, ale zamieszanie wokół tamtego meczu wciąż jest jedną z najdziwniejszych w historii mundiali.
Trzecie miejsce Biało-Czerwonych
Reprezentacja Biało-Czerwonych jest jedyną drużyną, która rozgrywając więcej niż jeden mecz o trzecie miejsce w mistrzostwach świata zaliczyła stuprocentową skuteczność wygranych. Oba spotkania o brąz mundialu odbyły się w krótki odstępie czasu, bo pierwszy z medali przywieźliśmy w 1974, a drugi w 1982 roku. Są to osiągnięcia, które w najbliższym czasie będą ekstremalnie trudne do powtórzenia, dlatego tym bardziej warto docenić i pamiętać o tych wydarzeniach.
Mecz o trzecie miejsce w 1974 roku był poprzedzony słynnym „meczem na wodzie”, który pomimo fatalnych warunków atmosferycznych został rozegrany, jednak finalnie zakończył się porażką Biało-Czerwonych. W meczu o brązowy medal Polska musiała zmierzyć się z reprezentacją Brazylii, która z kolei przegrała w ½ finału z Holandią. Mecz na Stadionie Olimpijskim w Monachium oglądany był przez ponad 74 tysiące osób, które wraz z końcowym gwizdkiem mogli oglądać radość Polaków, bo jedyną bramkę w tym spotkaniu zdobył Grzegorz Lato.
Drugi i ostatni brązowy medal MŚ Polaków
Spotkanie z 1982 roku rozgrywaliśmy z reprezentacją Francji, ponieważ mecz półfinałowy przegraliśmy z Włochami. Sam mecz rozpoczął się dla nas źle bo w 13. minucie przegrywaliśmy 0:1, jednak udało nam się odwrócić losy spotkania jeszcze przed przerwą za sprawą bramek Andrzeja Szarmacha i Stefana Majewskiego, a po zmianie stron i 15-minutowej przerwie podwyższyliśmy na 3:1, a bramkę zdobył wówczas Janusz Kupcewicz. W meczu padł jeszcze jeden gol, jednak tym razem strzelili go Francuzi. To nie przeszkodziło nam w wygraniu tego starcia i zdobyciem pierwszego medalu w historii występów reprezentacji Polski w mistrzostwach świata.
Kto się stara, a kto odpuszcza?
Niemcy, Brazylijczycy i Urugwajczycy są nieodzownym „elementem” praktycznie każdych mistrzostw świata, jednak ich przygoda nierzadko kończyła się meczem pocieszenia, czyli spotkaniem o trzecie miejsce. Wiadomo nie od dziś, że celem głównym są dla tych reprezentacje finały MŚ, a odpadnięcie w półfinale i konieczność gry o brązowy medal są koniecznością. Czy można powiedzieć, że któraś z drużyn odpuszczała w przeszłości takie starcia? Ciężko wskazać jednoznaczną odpowiedź, jednak motywacja w zdobyciu takiego tytułu jest na pewno mniejsza, niż w spotkaniu o złoto i przejście do historii.
Najgorzej z wymienionej trójki wypada Urugwaj, który każdy z trzech meczów o trzecie miejsce przegrał. Obrońcy tytułu z 1950 roku w meczu o brązowy medal zmierzyli się z reprezentacją Austrii, a końcowy wynik tej potyczki zakończył się porażką dwukrotnych mistrzów świata 1:3. Czy Celeste odpuścili to spotkanie? Raczej nie, bo na dwie bramki przeciwnika składały się: gol samobójczy oraz trafienie z rzutu karnego. Wola walki była widoczna, tym bardziej że Urugwajczycy sześć minut po stracie pierwszej bramki wyrównali stan meczu. Następne spotkanie o brąz reprezentacja Urugwaju rozegrała w 1970 roku, jednak tutaj rywal na papierze i w rzeczywistości był po prostu lepszy. W starciu na meksykańskiej ziemi Urugwajczycy musieli stawić czoła RFN, a mecz zakończył się wynikiem 0:1 dla Niemiec Zachodnich. Nasi zachodni sąsiedzi trafili na południowoamerykańskiego rywala jeszcze raz i po raz kolejny odnieśli zwycięstwo. Tym razem obie ekipy spotkały się na mundialu w 2010 roku w RPA, a dla Celeste był to niechlubny rekord drużyn, które zakończyły udział w mistrzostwach świata na czwartym miejscu.
1934, 1970, 2006 i 2010 to lata, w których niemiecka piłka triumfowała w meczach o trzecie miejsce. Klasa naszych zachodnich sąsiadów była potwierdzana w każdym z tych meczów, co sprawia, że Niemcy są najbardziej utytułowaną drużyną w historii zmagań o mistrzostwo świata. Łącznie Die Mannschaft zdobyło 12 medali, a medalu z każdego kruszcu zdobyli czterokrotnie. Reprezentacja Niemiec tylko raz przegrała spotkanie, w którym stawką był brązowy medal, a miało to miejsce w 1958 roku, kiedy po szalonym meczu tablica wyników wskazywała 6:3 dla Francji.
Historia pokazuje, że najsilniejsze ekipy z reguły nie odpuszczają spotkań o brązowy medal. To samo można powiedzieć o czarnych koniach poprzednich turniejów, dla których zdobycie trzeciego miejsca jest bardzo często jedyną opcją na zdobycie medalu w mundialu. Na tych mistrzostwach w meczu o trzecie miejsce zagrają ekipy, których udział w tak prestiżowych spotkaniach nie odbywa się cyklicznie, dlatego można spodziewać się walki do samego końca i chęci wzbogacenia związkowych gablot o medal mistrzostw świata.
